ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਇਹ ਸੌਦਾ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੌਦੇ ‘ਤੇ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ 100 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਡੀਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ।
ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 500 ਜੈੱਟਲਾਈਨਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਆਰਡਰ ਦੇਣ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਇਹ 500 ਨਵੇਂ ਜਹਾਜ਼ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਏਅਰਬੱਸ ਅਤੇ ਬੋਇੰਗ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਏਅਰਲਾਈਨ ਹੁਣ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਜੈੱਟ ਡੀਲ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨੇ ਅਣਪਛਾਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਰਡਰ ਵਿੱਚ “400 ਨੈਰੋ ਬਾਡੀ ਜੈੱਟ ਅਤੇ 100 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਈਡ ਬਾਡੀਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਏਅਰਬੱਸ ਏ350 ਅਤੇ ਬੋਇੰਗ 787 ਅਤੇ 777 ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।” ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੌਦੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਿਰ (ਏਅਰਬੱਸ, ਬੋਇੰਗ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ) ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਹ ਸੌਦਾ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਸੌਦਾ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਡੀਲ ਕਿਸੇ ਇਕ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਡੀਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੌਦੇ ‘ਤੇ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ 100 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ 460 ਏਅਰਬੱਸ ਅਤੇ ਬੋਇੰਗ ਜੈੱਟਾਂ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੇ ਆਰਡਰ ਨੂੰ ਵੀ ਪਛਾੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਬਿਨਾਂ ਛੋਟ ਦੇ ਇਸ ਡੀਲ ਨੂੰ ਫਾਈਲ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਸੌਦਾ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰਾ ਸੌਦਾ
ਸੰਭਾਵੀ ਆਰਡਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਟਾਟਾ ਵੱਲੋਂ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰਾ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਣ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ ਆਈ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫੁੱਲ-ਸਰਵਿਸ ਕੈਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ (SIA) ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਉੱਦਮ ਸੀ।
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿਸਤਾਰਾ ਸੌਦੇ ਨੇ ਟਾਟਾ ਨੂੰ 218 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਫਲੀਟ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਰੀਅਰ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਅਜੇ ਵੀ ਘਰੇਲੂ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੰਡੀਗੋ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਹੈ।
ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ?
500 ਜੈੱਟ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਆਰਡਰ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਉਣ-ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਮੀਰਾਤ ਵਰਗੀਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੈਰੀਅਰਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਖੇਤਰੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਸੌਦੇ ਦਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਵੇਗਾ?
ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਵਾਲਾ ਏਅਰਲਾਈਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ। 500 ਨਵੇਂ ਜੈੱਟ ਫਲੀਟ ਨੂੰ ਬਦਲਣਗੇ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਉਹ ਇੱਕ ਉਪਭੋਗਤਾ ਅਧਾਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਗੇ ਜੋ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀ ਉਡਾਣ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਿਫਾਇਤੀ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਯਾਤਰਾ ਵਿਕਲਪ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਵੀ ਇਸ ਸੌਦੇ ਦਾ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਵੀ ਅਕਸਰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੌਦਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਵੇਗਾ।
ਕੀ ਸੌਦੇ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਹਨ?
ਬੇਸ਼ੱਕ, ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਮੁੜ ਗਲੋਬਲ ਲੀਡਰ ਬਣਨ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਕਈ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਘਰੇਲੂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ, ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਹੋਰ ਕੈਰੀਅਰਾਂ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
